EPDK Elektrik Üretiminde Lisanslı Tesisler İçin Geçici Güç Artışı Düzenlemesi Getirdi

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, lisans sahibi elektrik üretim tesislerinin belirli bir dönemde anlaştıkları gücün üzerinde elektrik vermesine olanak tanıyan yeni bir kurul kararı yayımladı. Bu düzenleme, tesislerin belirli tarihler arasında ek üretim yapmasını kolaylaştırırken, aşım durumlarının nasıl değerlendirileceği de netleştirildi.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu yani EPDK, elektrik sektöründe önemli bir esneklik sağlayan yeni bir uygulamayı yürürlüğe koydu. Bu düzenleme, yalnızca lisanslı elektrik üretim tesislerini kapsıyor. Lisanssız üretim tesisleri bu kararın kapsamı dışında tutuluyor. Kurumun aldığı karar Resmi Gazete aracılığıyla kamuoyuna duyuruldu. Kararın temel amacı, lisans sahibi tüzel kişilerin geçici bir süre için enerji üretim kapasitelerini esnetebilmelerine imkan tanımaktır.

Uygulama kapsamında, üretim lisansı bulunan şirketler, belirlenen koşullar dahilinde ek elektrik enerjisini sisteme verebilecek. Bu ek üretim, normalde “güç aşımı” olarak nitelendirilebilecek durumlarda aşım kabul edilmeyecek. Bu geçici serbestlik, 1 Aralık 2025 ile 28 Şubat 2026 tarihleri arasında geçerli olacak. Yani düzenleme yaklaşık üç aylık bir zaman dilimini kapsayacak.

Güç artışı için başvuru şartları da belirlendi. İlgili üretim tesisleri, yapacakları güç artışının miktarını ve süresini belirten bir başvuru ile Türkiye Elektrik İletim AŞ yani TEİAŞ’a ve kendi dağıtım şirketine başvurmak durumundalar. Bu başvurunun ardından geçici izin devreye girecek. İletim sistemine bağlı olan tesislerde bu izin, başvuru tarihinden sonraki beşinci iş gününde geçerli olacak. Dağıtım sistemine bağlı üretim tesislerinde ise onuncu iş gününde yürürlüğe girecek. Bu prosedürler enerji arz güvenliğini sağlamak amacıyla dikkatle planlanmıştır.

Kararda, tesislerin bu kapsamda belirlenen yeni güç değerini aşmaları durumunda durumun nasıl ele alınacağı da açıkça ifade edildi. Kurul kararıyla tanınan geçici sınırın üzerine çıkan üretim miktarları, standart prosedürlere göre güç aşımı olarak değerlendirilecek. Bu ayrım, düzenlemenin sınırlarını netleştirmektedir.

Finansal yükümlülükler açısından da önemli bir detay düzenlemeye dahil edildi. Başvurulan güç artışı süresince üretim tesislerinin ödemesi gereken sabit iletim bedelleri veya sabit dağıtım sistem kullanım bedelleri, tesislerin mevcut anlaşma gücü değerleri üzerinden hesaplanmaya devam edecek. Yani ek üretim için bu bedeller üzerinden bir artış yapılmayacak. Bu durum, şirketlerin maliyet hesaplamalarında öngörülebilirliği artırmayı hedeflemektedir.

EPDK ayrıca sistem güvenliği önlemlerini de göz ardı etmedi. Teknik koşullar veya sistem işletme güvenliğinin zorunlu kıldığı hallerde, TEİAŞ veya ilgili dağıtım şirketi, talep edilen güç artış miktarını veya süresini kısmen ya da tamamen kısıtlama yetkisine sahip olacak. Bu durum, şebekenin genel stabilitesini korumak adına kritik bir yetkidir. Kısıtlama yapıldığında ilgili tüzel kişiye bilgi verilecektir.

EPDK’nın Bu Yeni Düzenlemesi Elektrik Üreticilerine Ne Sağlayacak?

Bu yeni uygulama, lisanslı elektrik üretim tesislerine kısa vadeli esneklik kazandırmaktadır. Belirlenen kısıtlı dönemde, üretim şirketleri piyasa ihtiyaçlarına daha hızlı yanıt verebilecekler. Bu durum, özellikle mevsimsel talep artışlarının yaşanabileceği kış aylarına yaklaşırken enerji arzının güçlendirilmesine katkı sağlayabilir. Şirketler, planlı veya beklenmedik durumlarda kapasitelerini kısa süreliğine aşarak sisteme daha fazla enerji sağlayma fırsatı bulacaklardır.

Geçici Güç Artışı Başvuruları Ne Zaman Geçerli Oluyor?

Geçici güç artışı izninin geçerlilik kazanma süresi, tesisin hangi sisteme bağlı olduğuna göre değişmektedir. İletim şebekesine bağlı olan üretim tesisleri için başvuru yapıldıktan sonra beşinci iş gününde izin yürürlüğe girer. Dağıtım sistemine bağlı olan tesisler için ise bu süre on iş günüdür. Bu süreler, ilgili kurumların teknik incelemelerini tamamlaması için tanınan zaman dilimlerini yansıtmaktadır. Düzenleme 1 Aralık 2025 tarihinde başlayacaktır.

Sistem Güvenliği Tehlikeye Girerse EPDK’nın Yetkileri Nelerdir?

Sistem işletme güvenliği veya teknik koşulların gerektirdiği hallerde, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun yetkilendirdiği TEİAŞ veya dağıtım şirketleri, üretim tesislerinin talep ettiği güç artışını sınırlayabilirler. Bu kısıtlama tam veya kısmi olabilir. Bu tür kısıtlamalar, genel elektrik şebekesinin dengesini ve güvenilirliğini korumak amacıyla uygulanan standart işletme prosedürlerinin bir parçasıdır. İlgili şirkete bu durumun derhal bildirilmesi gerekmektedir.

EPDK’nın bu kararı, enerji piyasasında dinamik bir düzenleme anlayışını sergilemektedir. Geçici esneklik sunulması, sektördeki aktörlerin piyasa koşullarına daha adapte olabilmelerine olanak tanımaktadır. Uygulamanın sona ereceği 28 Şubat 2026 tarihinden sonra tesislerin yeniden anlaşma güçlerine dönmesi beklenmektedir. Sabit bedel hesaplamalarının mevcut anlaşma gücü üzerinden devam etmesi, finansal açıdan sade bir geçiş sağlamaktadır. Bu tür düzenlemeler, enerji arz güvenliğinin makro düzeyde sağlanmasında önemli bir rol oynamaktadır.

Kaynaklar: Kaynak1 – Kaynak2 – Kaynak3