Bir devletin, yabancı bir ülkede gören yapan en üst düzey yetkilisine büyükelçi denilmektedir. Amaçları yabancı bir ülkede kendi devletini temsil etme, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkileri geliştirmektir. Büyükelçiler aynı zamanda “sefir” olarak da adlandırılmaktadır. Veya genel tabirle bir büyükelçiye diplomat denilmektedir. Hayatlarının büyük bir kısmı kendi ülkelerinin dışında geçen büyükelçiler, görev süresi boyunca birbirinden farklı onlarca ülke görebilir. Büyükelçi eşi ve çocukları ile birlikte kendisine görev verilen ülkede yaşar ve yaşadığı ülkelerdeki farklı kültürleri deneyimler. Oldukça itibarlı, forsu olan bir meslektir. Ancak büyükelçi olmak da kolay değildir. Bu makalemizde sizlere büyükelçi nasıl olunur, büyükelçi olmanın şartları nelerdir ve ne kadar maaş alırlar bunları anlatacağız.
İçindekiler
Büyükelçi Olmanın Şartları Nelerdir
Büyükelçiler, Dışişleri Bakanlığı bünyesinde yer alan “meslek memuru” statüsünde olan kişilerdir. Bağlı oldukları bakanlık kararınca büyükelçi olmak için yerine getirmeniz gereken bazı şartlar var;
- Yazılı sınav olmadan önce 31 yaşını doldurmamış olmalısınız.
- Erkeklerin askerlik görevlerini tamamlamış olması gerekir.
- Siyasal Bilgiler, İİBF fakültelerinin 4 yıl eğitim veren Siyaset Bilimi, Uluslararası İlişkiler, İktisat, İşletme, Maliye, Ekonomi, Kamu Yönetimi veya Hukuk fakültelerinden mezun olmuş olmanız yada ağırlıklı olarak bu alanda ders veren yabancı öğretim kurumlarından mezun olmuş, YÖK tarafından denklik verilmiş kişiler olmalısınız.
- KPSS’ye girerek KPSS36 puan türünde Dışişleri Bakanlığı tarafından belirlenen puan derecesini yapmanız gerekir.
- Her iklim şartlarına dayanıklı olduğunuza dair tam teşekküllü bir hastaneden rapor almış olmanız gerekir.
Büyükelçi Nasıl Olunur
Büyükelçi olmak için iki aşamalı sınava tabii tutulursunuz. Bunlar yazılı ve sözlü sınavlardır. Sınav tarihleri Dışişleri Bakanlığının web sitesinde sınavdan bir süre önce ilan edilir. Yazılı sınav aşamasını geçen kişiler sözlü mülakata alınır ve burada adayın yeterliliği ölçülür.
Yazılı sınav daha çok adayların yabancı dil bilgisini ölçme amacıyla yapılmaktadır. Adaylardan bir yazıyı Türkçe’den başka bir yabancı dile çevirmesi veya yabancı dilde yazılmış bir yazıyı Türkçe’ye çevirmesi istenir. Ayrıca Almanca, İngilizce ve Fransızca dilleri ile kompozisyon yazmanız istenir.
Yazılı sınavı geçmeyi başaran adaylar sözlü sınava çağrılır ve aday ile mülakat yapılır. Sözlü mülakatlarda adaylara oldukça geniş bir alanda sorular sorulur ve adaylardan cevap alınır. Siyasi Tarih, Uluslararası Politika, Anayasa Hukuku, Siyasal Sistemler ve İnsan Hakları, Türkiye’nin Yönetim Yapısı, Uluslararası Hukuk, Devletler Özel Hukuku, Hukukun Temel Kavramları ve Medeni Hukuk, Türkiye Ekonomisi, Maliye, Uluslararası Ekonomi ve Genel Kültür alanlarından pek çok farklı soru sorulabilir. Bu yüzden sözlü sınav aşamasına geçen kişiler bu konular üzerine uzun süreler çalışmalı ve çıkabilecek her soruya karşı hazırlıklı olmalıdır.
Yazılı ve sözlü sınav puanlaması 0 ila 100 arasında yapılır. Geçer not alabilmek için en az 70 puan almanız gerekir. Başarılı sayılmanız için sınavın hem yazılı hem sözlü kısmından en az 70 puan alınmalıdır. Genel not ortalamanız ise bu iki alandaki başarınızın ortalaması alınarak ölçülür.
Büyükelçi Maaşları Ne Kadar
Büyükelçiler hayatlarının büyük bir bölümünü yabancı ülkelerde geçirdiği için kazandıkları maaş, görev yaptıkları ülkeye bağlı olarak değişmektedir. Burada bakanlığın almış olduğu kararlar geçerlidir. Büyükelçinin görevli olduğu ülkedeki yaşam koşulları dikkate alınarak bir maaş belirlemesi yapılır.
Bununla birlikte büyükelçiler makam aracı, makam şoförü gibi imkanlara da sahiptirler. Bulundukları ülkede devleti temsil ettikleri için görevi süresince makam aracını kullanabilir. Ayrıca başka bir ülkede görevlendirilmeleri halinde, ev taşıma ve ulaşım masrafları da Dışişleri Bakanlığı tarafından karşılanır.
Özet olarak büyükelçilerin oldukça iyi bir maaş aldıklarını fakat hayatlarını sürekli yurt dışında sürdürdüklerini söyleyebiliriz.
Büyükelçi nasıl olunur makalemizde, en yalın haliyle büyükelçi olmak için gerekenleri anlattık. Peki sizin yorumlarınız nedir? Sizce büyükelçiler en az kaç bin dolar maaş alıyordur ve büyükelçi olmanın dezavantajları var mıdır? Yorumlar kısmından düşüncelerinizi bizlere iletebilirsiniz.