Kaymakam nasıl olunur? Aşamaları, şartları ve gerekenler 2024

Arapça kökenli bir kelime olan kaymakamın sözlük anlamı “bir makamda duran, orada kaim olan, makamda duran” anlamına gelmektedir. Ülkemiz Türkiye’de bir ilçenin yönetiminden sorumlu en yetkili amire kaymakam denilmektedir. Kaymakamlar seçimle iş başına gelmez, hükümet tarafından atanırlar. Yetkili olduğu ilçede, ilçe belediye başkanından önde gelir ve belediye başkanının da amirliğini yapar, o ilçede devleti temsil eden en yetkili kişidir. Görüleceği üzere kaymakamlık oldukça itibarlı, forsu olan bir meslek. Böyle olunca da pek çok insan, kaymakam nasıl olunur ve kaymakam olmanın şartları nelerdir merak ediyor. Bu makalemizde kaymakamlığa dair bütün konulara değineceğiz ve aklınızdaki sorulara cevap bulmuş olacaksınız.

Kaymakam Olma Şartları

Kaymakam nasıl olunur diyen okurlarımıza öncelikli olarak bazı şartları taşımaları gerektiğini belirtmek isteriz. İlk olarak kaymakam olmak isteyenler 35 yaşını geçmemiş olmalıdır. 35 yaşını doldurmamış olan adaylar kaymakamlık sınavına girerek yazılı aşamadan en az 70 puan almalıdır. Yazılı aşamadan geçer not almayı başaran adaylar mülakata girer ve mülakattan geçen adaylar kaymakam olma yolunda adımlarını atar.

Özetle kaymakamlık için 2 aşama vardır. Sınav aşaması ve mülakat aşaması. Bu iki aşamayı geçen kişiler kaymakamlık için staj ve kursa başlar. Staj ve kurs aşaması şunlardan oluşmaktadır ve 3 yıl sürmektedir;

• İl Merkez Stajı (2 ay)
• Kaymakam Refikliği (3 ay)
• Mülkiye Müfettişi gözetiminde staj (1.5 ay)
• Bakanlık Merkez Stajı (4 ay)
• Milli Güvenli Stajı (1.5 ay)
• Yurt Dışı Stajı (12 ay)
• Kaymakam Vekilliği (8 ay)
• Kaymakamlık Kursu (4 ay)

Kaymakam Nasıl Olunur?

Geçmiş yıllarda kaymakam adaylığı başvurusu yapmak için KPSS’ye girerek P37 puan türünde 80 ve üzeri bir derece yapmak gerekmekteydi. 2014 yılında alınan karar ile kaymakamlık için KPSS şartı kaldırıldı ve İktisadi ve İdari Bilimler fakültesi (İİBF) mezunları doğrudan doğruya kaymakamlık adaylığına başvurabildiler.

Geçmiş dönemde yapılan uygulamada İİBF ve aşağıdaki fakültelerden 4 yıllık lisans eğitimini sağlamış olan kişiler kaymakamlık sınavına girebiliyorlardı;

• İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi mezunları
• Hukuk
• Siyasal Bilgiler
• İşletme
• İktisat

Fakat 15 Temmus 2018’de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzaladığı ve Resmi Gazete’de yayınlanan karar ile kaymakam olmak isteyenler için bir dizi genişletme çalışması yapıldı. Yeni sistemle birlikte kaymakamlık sınavına girmek isteyen adaylar için mezuniyet şartları esnetildi. Yeni sistemde kaymakam olmak isteyenler aşağıdaki lisans eğitimlerini tamamlamış olmalıdır;

• İşletme
• İktisat
• Finans
• Uluslararası İlişkiler
• Siyaset Bilimi
• Kamu Yönetimi
• Maliye
• Halkla İlişkiler ve Tanıtım
• Sosyoloji
• Psikoloji

Eğer yukarıdaki bölümlerden birini okumadıysanız, fakat bu bölümlerden en az birinin ders müfredatının %80’ini kendi eğitim müfredatınızda görmüşseniz aynı şekilde kaymakamlık adaylığı yapabilirsiniz. Örneğin bir kişi Gazetecilik bölümü mezunudur fakat, Uluslararası İlişkiler derslerinin %80’ini ders olarak almıştır. Bu şartlar halinde Gazetecilik mezunu olan kişi kaymakamlık adaylığı yapabilmektedir.

Kaymakam nasıl olunur diyen fakat bu bölümlerden mezun olmamış kişiler. Üzülmeyin. Kaymakam olmak için bir yol daha var. Aşağıdaki bölümlerden mezunsanız sizin de kaymakamlık sınavına girme hakkınız vardır.

• Sosyal Bilimler
• Mühendislik
• Tarih

4 yıllık lisans eğitimini yukarıdaki fakültelerden tamamlamış olanlar belli şartları karşılamaları halinde kaymakamlık adaylığına başvurabilirler. Yukarıdaki 3 disiplin üzerine eğitim olmuş olan kişiler yüksek lisansını “Uluslararası İlişkiler”, “Hukuk”, “İktisat”, “Kamu Yönetimi”, “Siyaset Bilimi” üzerine yaparlar ise kaymakamlık başvurusu yapabilmektedirler.

Yukarıda okuduğunuz durumlara göre 2018 yılından itibaren Kaymakam olmanın şartlarının oldukça esnetildiğini görmüşsünüzdür. Geçmiş sistemde daha kısıtlı bir alana hitap eden kaymakamlık, yeni sistemde bir çok fakülte mezununa kaymakamlık yolunu açmıştır.

Kaymakamlar Nasıl Atanır ? Torpil Var Mı ?

Kaymakam nasıl olunur merak eden pek çok okurumuz kaymakamlık atamalarının nasıl yapıldığını ve burada torpilin uygulanıp uygulanmadığını merak ediyorlar. Kısaca açıklayacak olursak kaymakam atamaları İçişleri Bakanlığı tarafından yapılır ve onay için Cumhurbaşkanına gönderilir. Oluşturulan atama listesini devletin zirvesini temsil eden Cumhurbaşkanı uygun görürse ve imzalarsa atamalar gerçekleşir.

Kaymakamlık için torpil konusunda pek çok söylenti dolaşmakta fakat bununla ilgili net bir bilgi yoktur. Genel çerçeveden bakıldığında sınavdan ve mülakattan geçmiş olan ve stajını, kursunu eksiksiz bir şekilde tamamlayanlar atanarak kaymakamlık görevine başlamaktadır.

Kaymakamın Görevleri ve Sorumlulukları Nelerdir?

Yazımızın başında da dediğimiz gibi kaymakamlar bir ilçenin yönetiminde en yetkili kişilerdir. Bulundukları ilçede devleti, merkezi yönetimi temsil ettikleri için kanunların ve yasaların uygulanmasını sağlamakla mükelleftir. Devlet hiyerarşisi içinde kaymakamlığın üstü olan İl Valiliğine karşı sorumludur. Validen aldığı talimatları ve görevleri yerine getirmekle mesuldür.

• Halkın dilek ve şikayetlerini dinler. Şikayetleri dinlemek için ilçe ve bucağı teftişe çıkar. Teftişe çıkacağı zaman il valisine haber verir ve teftişin sonuçlarını valiye rapor olarak iletir.
• İlçe genelindeki kolluk kuvvetlerine emir verebilir. İlçe güvenliğini sağlamakla görevlidir.
• Hükümetten gelen emirleri uygulamaya koyar ve kanunların uygulanmasını sağlar.
• Kaymakamın üstü validir ve İl Valisi ile ast-üst ilikisi içerisindedir. Kaymakamlar doğrudan doğruya valinin direktiflerini uygulamakla görevlidir.

Kaymakam Maaşları Ne Kadar?

Devletin ilçedeki en üst temsilcisi olan kaymakamların ne kadar maaş aldığını merak ettiğinizi biliyoruz. İtibarlı ve ciddiyet gerektiren bir meslek yapan kaymakamlar maaş olarak oldukça tatmin edici rakamlar kazanıyorlar. Devlet memuru statüsünde yer alan kaymakamlar kıdemlerine / memurluk derecelerine göre maaş almaktadırlar.

2024 yılında yapılan memur zamları ile birlikte 1/4 kıdeme sahip olan kaymakamlar 19.726 TL maaş almaktadır. Bununla birlikte kaymakamlara devlet tarafından makam aracı, makam şoförü ve oturmak için lojman dairesi verilmektedir. Bu şartlar dahilinde kaymakamların maaşlarının oldukça cazip olduğunu söylemek mümkündür.

Kaymakam nasıl olunur sizlere detaylı olarak anlatmaya çalıştık. Umarız faydalı bir makale olmuştur. Peki sizce kaymakam olmak için torpil şart mı ? Kaymakamlık için verilen maaş az veya çok mu ? Düşüncelerinizi bizlere alt kısımdaki yorumlar bölümünden yazarak iletebilirsiniz. Mesajlarınızı bekliyor olacağız… Hoşçakalın.