Borsaya ilk defa girecek olanlar veya daha önceden girip para kaybederek çıkan kişiler bir zaman sonra borsada uzun vadeli yatırım nasıl yapılır, borsada nasıl para kazanılır sorusunu kendilerine soruyor. Araştırmalara göre ülkemizde borsaya yatırım yapan kişiler aldıkları hisse senetlerini ufak karlarda veya zararlarda hemen elinden çıkartmayı tercih ediyor. Day-trading olarak tabir edilen bu günlük al – sat stratejisi ile bir çok yeni başlayan kişi spekülatörlerin “keriz silkeleme” operasyonuna kurban gidiyor.
Bu sebeplerden ötürü borsada uzun vadeli yatırım yapmak isteyenler için bazı stratejiler içeren bir yazı yazmaya karar verdik. Bu yazımızda elimizden geldiğince, bildiğimiz kadarıya borsada uzun vadede para kazanmanın sırlarını anlatacağız. Hazırsanız başlıyoruz.
İçindekiler
Borsa Oynanır Mı Yoksa Borsaya Yatırım Mı Yapılır ?
Halk arasında borsa üzerine sohbetler edilirken genellikle “borsa oynamak” tabiri kullanılır. Oldukça yanlış bir ifade olan borsa oynamak terimi insanlarımızın borsadan uzak durmasına neden olmakta. Borsayı İddaa, Milli Piyango, Altılı, Şans topu vs. gibi şans oyunlarına, kumara benzeten bu ifadeyi duyduğunuz anda o kişi ile sohbet etmeyi bırakmalısınız. Borsa 3 günde zenginleşilecek bir kumar masası değildir !
Borsa oynuyorum diyerek yapacağınız day-trade işlemlerinde bir günde spekülasyonlar neticesinde tüm paranızı kaybedebilirsiniz. Bu teknik ile borsada asla kazanamazsınız. Bir gün çok iyi kazanç sağlasanız dahi sonraki günlerde yapacağınız işlemlerde hem elde ettiğiniz karı, hem de anaparanızı kaybedersiniz.
O nedenle borsada uzun vadeli yatırım yapmayı düşünmelisiniz. Dünyanın en zengin adamlarından olan Warren Buffett bu zenginliğini borsada uzun vadeli yatırım yaparak elde etmiştir.
Borsada Uzun Vade Yatırım Stratejileri
Borsada uzun vadeli yatırım yapabilmek için sabırlı ve panik olmayan bir yapıya sahip olmanız gerekmektedir. Aldığınız hisse senedi siz aldıktan 2-3 hafta sonra 3-5 TL düşünce panik yapıp, satıyorsanız uzun vade yatırımcı olamazsınız. Uzun vade yatırımcısı günü değil geleceği düşünendir.
Uzun vade yatırım yapan bir kişi asla hisse fiyatlarını takip etmemeli, ekonomi kanallarını seyretmemelidir. Elbette piyasaların durumundan genel olarak bilgi sahibi olmalısınız. Ancak her gün bunları takip edip “bizim xxx hissesi kaç lira olmuş acaba” diye ekrandan gözünüzü ayıramazsanız elinizdeki hisseyi hiç olmayacak zamanda elden çıkartabilirsiniz. Çok tehlikeli bir durumdur.
Hisse forumları, yatırım sayfalarında kullanıcıların yazdığı yorumları asla okumamalısınız. Yatırım sayfalarında günlük yorumlar yapan klasik vatandaş yazdığı yorumlar ile sizleri paniğe sevk edip elinizdeki hisse senetlerinizi satmanıza sebep olabilir. Bu tarz forumlara, yatırım sayfalarına herkes yorum yazabildiği için asılsız haberlerin de yayıldığı yerlerdir. Bu nedenle buralardan uzak durun.
Borsada uzun vadeli yatırım yapmak isteyen bir kişi maaşlı bir işte çalışıyorsa her ay maaşından arttırdığı miktar ile kademeli alım yapmalıdır. Elinizde toplu para olmadığı için kademeli yatırım yapmalı ve ortalama maliyeti düşük tutmalısınız.. Her ay elinizdeki maaşınızdan arttırdığınız para ile belirlediğiniz bir kaç şirkete düzenli olarak, hisse fiyatına bakmadan yatırım yapın.
Bu yol size borsada milyonerliğin yollarını aralayacaktır. Yukarıda anlattığımız teknikleri uygulayan bir vatandaşımız aldığı EGEEN (Ege Endüstri ve Ticaret A.Ş.) hissesi ile milyoner olmuştur. Bu kişi hisseyi satmadan elinde tutabilmesinin eşi sayesinde olduğunu söylemiş ve “eşim beni televiyonun başına oturtmuyordu, hisse fiyatını görürsem satıp çıkarım diye” demiştir. Eğer bu kişi EGEEN hissesi biraz kar getirdiğinde (örneğin 75 – 100 TL olduğunda) satıp çıksaydı milyoner olamayacaktı. Günümüzde EGEEN hissesinin tüm zamanlar rekoru 450 TL civarıdır.
Eğer bu noktada borsada uzun vadeli yatırım yapmaya karar verdiyseniz hangi şirketleri tercih etmeniz konusunda bazı bilgiler vereceğiz. Buradaki bilgiler asla yatırım tavsiyesi değildir. Sorumluluk kabul etmiyoruz.
Düzenli Temettü Ödeyen Şirketler
Borsada uzun vadeli yatırım yapmak isteyen bir kişi temettü ödeyen şirketlere öncelik vermelidir. Temettü geliri dediğimiz şey bir şirketin ortaklarına dönem içerisinde elde ettikleri kardan pay vermesidir. Temettü veren şirketlere yatırım yaparak uzun vadede “temettü emeklisi” dediğimiz seviyeye ulaşabilirsiniz. Elinizdeki hisse senetleri sayesinde uzun yıllar boyunca temettü geliri elde ederek portföyünüzün değerini yükseltebilirsiniz.
Temettü veren şirketler arasından seçim yaparken Borsa İstanbul BİST 30 ve BİST 100 endeksinde yer alan, döviz kazancı olan, bakiye siparişleri olan şirketlere öncelik verilmelidir.
Peki düzenli temettü ödeyen şirketler hangileridir ? Bu şirketlerden bazılarından bahsedelim.
Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş – TUPRS
1983 yılında petrol rafinelerinin tek bir çatıda toplanması ile oluşan TÜPRAŞ ülkemizin en önemli sanayi kuruluşlarının başında gelmektedir. Önceden Kamu İktisadi Teşekkülleri’nin bünyesinde yer alan şirket daha sonradan Koç Holding bünyesine geçmiştir. Senelerdir borsada düzenli olarak yatırımcılarına kar sağlayan şirket dağıttığı temettü geliri ile de yatırımcısının yüzünü güldürüyor. Borsa İstanbul’un istikrarlı kağıtlarından olan TÜPRAŞ’ın son 5 yıldaki temettü performansını aşağıdaki resimden görebilirsiniz.
Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş – OTKAR
1964 yılında kurulan Otokar minibüs, otobüs, hafif kamyon ve zırhlı araç üretimi alanında faaliyet gösteren bir şirkettir. Son yıllarda adı “yerli tank yapımı” ile geçen firma bu noktada değerini arttırmış ve Borsa İstanbul’da faaliyet gösteren en iyi şirketlerden birisi olmuştur. Her yıl ortaklarına düzenli temettü dağıtımı yapan şirket uzun vadede hep kazandırmıştır.
Aşağıda Otokar’ın son 5 yılda yatırımcılarına dağıttığı temettü gelirini görebilirsiniz.
Petkim Petrokimya Holding A.Ş – PETKM
1960 yılında kurulan Petkim ülkemizde Petrokimya alanında faaliyet gösteren bir şiket. Uzun süredir BİST’te istikrarlı bir performans sağlıyor. Yatırımcıları tarafından “dede” olarak adlandırılan PETKM hisseleri ağır ağır ama sağlam temeller üzerinde artış sağlıyor. Bunun yanında elbette düzenli olarak temettü ödemesi de yatırımcıları cezbediyor. BİST 30’da yer alan şirket uzun vadede yatırım yapılmayı hakediyor. Aşağıdaki tablodan Petkim’in son yıllarda dağıttığı temettü miktarlarını görebilirsiniz.
Bim Birleşik Mağazalar A.Ş – BIMAS
Perakende alışveriş sektöründe lider olan BİM mağazalarının hisseleri Borsa İstanbul’da uzun yıllardır istikrarlı bir yükseliş sergiliyor. Uzun vade yatırımcılarına büyük karlar sağlayan BİM temettü olarak da yatırımcılarını tatmin ediyor. Borsada uzun vadeli yatırım yapacak bir kişinin en iyi tercihlerinden birisi de BİM hisseleri olabilir.
Aşağıdaki tablodan BİM’in son yıllarda dağıttı temettüleri görebilirsiniz.
Ege Endüstri ve Ticaret A.Ş – EGEEN
Bayraktar Holding’e ait olan Ege Endüstri ve Ticaret A.Ş 1974 yılında İzmir’de kuruldu. Ticari araçlara ön ve arka dingil, treyler dingili ve süspansiyon sistemleri geliştiren şirket ürettiği malları yurtdışına ihraç ediyor. İzmir’de 2 fabrika ile üretim yapan şirket BİST’de faaliyet gösteren şirketler arasında en iyi temettü getirisi sağlayan kuruluşlardan birisi. BİST 100 endeksinde yer alan şirket her sene yüksek karlılık oranları ile dikkat çekiyor. Karlılığına oran ile de hisse fiyatı uzun senelerdir yukarı doğru ivmelenerek devam ediyor.
Temettü şampiyonlarından olan EGEEN’in son yıllardaki dağıttığı temettü gelirlerini aşağıdaki tablodan görebilirsiniz.
Bu saydıklarımız gibi pek çok şirketi kendi araştırmalarınız ile bulabilirsiniz. Borsada uzun vadeli yatırım yapacaklar kendi tercihleri dahilinde BİST30 VE BİST100 endeksinde yer alan şirketleri analiz etmeli ve en uygun şirketleri seçmelidir. Seçeceğiniz hisse senetlerini düzenli olarak biriktirip uzun vade yatırımcılığınıza başlayabilirsiniz. Bu yazımızın sizler için faydalı olduğunu düşünüyoruz. Buraya kadar okuyanlar umarız burada yazan bilgilerden istifade etmiştir. Yorumlarınızı bekliyoruz, sormak istediğiniz herhangi bir konu varsa yorumlar kısmından bizlere iletebilirsiniz.
Borsada Hangi Sektörlere Yatırım Yapılmalı
Borsaya yeni başlayanlar tasarruflarını hangi sektörlerde değerlendirme noktasında kararsız kalıyorlar. Şuraya mı yatırsam, bu sektöre mi yatırsam derken önlerindeki fırsatları da kaçırıyorlar. Bu yazımızda Borsa İstanbul’da faaliyet gösteren şirketlerden hangi sektördekilere yatırım yapılmalı anlatacağız. Borsada hangi sektörlere yatırım yapılmalı diyorsanız yazımızdan faydalanacağınızı düşünüyoruz.
Sektör tavsiyelerine geçmeden önce her zamanki gibi öncelikle hangi endekste yer alan şirketleri tercih etmenize değinelim. Ben her zaman BİST30 ve BİST100 hisselerine yatırım yapılması taraftarıyım. Acemiyseniz ve uzun vadeli yatırımı düşünüyorsanız bu endeksler haricindeki şirketlere bulaşmayın. Hacimin düşük olduğu hisse senetlerinde çok kolay manipülasyon yapılabiliyor. O yüzden ufak patron şirketi dediğimiz şirketlerden uzak duruyoruz. Gelin şimdi sektör tavsiyelerine geçelim.
Sanayi Sektörü
Bir BİST yatırımcısının portföyünde daima sanayi şirketlerine ait hisseler olmalıdır. Ülkemizin lokomotif sektörlerinin başında gelen sanayi sektörü yatırımcılara uzun yıllardır istikrarlı bir kazanç getiriyor. Bu sektörde akla gelen ilk şirket elbette Tüpraş olacaktır. Yatırımcısına uzun yıllardır harika karlar getiren Tüpraş ülkemizin en değerli sanayi şirketi olması ile de bu sektörün lideri olduğunu bizlere gösteriyor. Son yılların gözdesi olan savunma sanayi şirketleri hisseleri de aynı şekilde portföyde bulundurulabilir. Aselsan, Otokar bu alanda güzel çalışmalar yapan ve gelecekleri parlak olan şirketler. Her ne kadar BİST100 de yer almasa da TOMA üretimi ile dikkat çeken Katmerciler de yatırımcıların aklında bulunmalı.
Havacılık Sektörü
Uzun vadede yatırım yapmak isteyenler havacılık sektörüne yatırım yapmayı da düşünebilirler. Ülkemizde açılan yeni havaalanı ile sektördeki rekabetten alacağımız pay artıyor. Bu sektörde Türk Hava Yolları ve Pegasus gibi iki değerli şirket yatırımcılara güzel kazançlar sağlıyor. Ülkemizin bayrak taşıyıcısı olan THY bu sene de güzel bir kar oranı açıkladı. Havacılık sektörüne dair hisseler de yatırımcılar tarafından tercih edilebilir.
Perakende Sektörü
Borsada hangi sektörlere yatırım yapılmalı diyen birisi için perakende sektörünü de tavsiye edebiliriz. Gıda, elektronik ve her türlü tüketim mallarında perakende sektörü büyük yer tutuyor. Bu alanda faaliyet gösteren gerçekten çok kaliteli ve geçmişten günümüzde BİST’de istikrarlı performans göstermiş şirketler var. Perakende sektörünün ülkemizdeki en önemli temsilcisi heralde BİM Birleşik Mağazalar A.Ş. desek yanılmayız.
Bankacılık Sektörü
Banka hisseleri de yatırım yapmak için akılcı bir tercih olabilir. Ülkemizdeki bankacılık sisteminin sağlam olması insanları banka hisselerine yatırım yapmaya sevk ediyor. Bu sektörde ülkemizin en büyük bankalarına yatırım yapmanız isabetli bir tercih olacaktır.
Bilişim Sektörü
Bilişim demek gelecek desek yalan söylemiş olmayız sanırım. Dünyada bilişim sektörü çok hızlı gelişiyor ve ülkemizde de bu sektörde oldukça kaliteli şirketler var. Yazılım dünyasında büyük paya sahip olan Logo Yazılım hemen aklımıza gelen ilk şirket oldu. Dijital çözümler noktasında büyük işler yapan diğer bilişim firmaları da yatırımcılar tarafından tercih edilebilir.
Yapılan araştırmalara göre borsaya başlayan kişilerin çoğu yatırımlarından kazanç elde etmek şöyle dursun yatırdıkları ana paradan dahi kaybediyor. Peki borsada küçük yatırımcı neden kaybediyor ? Küçük yatırımcının borsa da yaptığı hatalar nelerdir ? Biraz bu konuyu irdeleyelim.
Borsada Küçük Yatırımcı Neden Kaybediyor
Borsaya yeni başlayan kişilerin en sık yaptığı hata elbette borsayı kumar aracı olarak görmesi ve sürekli al – sat yapması. Kısa vadede kazandığı paradan etkilenen küçük yatırımcı kendi kendine “bugün şuradan %3 alsam, oradan aldığımı yarın şuraya yatırsam ordan da kar etsem” düşüncesine kapılıyor. Ancak profesyonel ve çok deneyimli değilseniz day-tradingin sonu büyük bir oranda hüsranla sonuçlanıyor.
Day trading ile bir günde 1.000 TL kazanabilirsiniz. Daha fazla da kazanabilirsiniz. Ancak kazandığınızdan çok daha fazlasını başka bir kağıtta kaybedebileceğinizden emin olabilirsiniz. Bu yüzden küçük yatırımcı kesinlikle day-tradingden uzak durmalı ve temeli olan sağlam hisselere uzun vadeli yatırım yapmalı.
Ben her zaman borsada uzun vadeli yatırım taraftarı olmuşumdur. Hiç bir zaman day-trading’e sıcak bakmadım ve bakacağımı da sanmıyorum.
Day trading bağımlılığına kapılan küçük yatırımcılar daima Investing forumlarında gezerek sayfalardaki yorumları takip edip buradaki paylaşımlar nedeniyle paniğe kapılıyor ve elindeki hisse senetlerini ucuz fiyata satıyor. Ya da yorumlara aldanıp, temeli bomboş olan, spekülasyon nedeniyle balon gibi şişmiş hisseleri satın alıyor. Bunun neticesinde de parasının çoğunu kaybeden küçük yatırımcı borsaya küsüp “bir daha bulaşmam BİST’e burası kumarhane olmuş” diyor.
Borsada küçük yatırımcı neden kaybediyor bu 2 nedenle basitçe açıklanabilir. O halde ne yapmak gerekiyor ? Day-Trading’den uzak duruyoruz, Investing forumlarını devamlı takip etmeyi ve spekülasyon hisselerini satın almayı bırakıyoruz…
Küçük Yatırımcı Borsaya Nasıl Yatırım Yapmalı
Küçük yatırımcı borsada daima sağlamcı olmalıdır. Spekülasyon hisselerinin yanına bile yaklaşmadan sadece BİST30 ve BİST100 endeksinde yer alan kaliteli şirketlere yatırım yapmalıdır. Bu yatırım elbette uzun vadeli olmalı. Bugün aldım 500 TL kar gördüm ben satarım diyorsanız uzun vadeli yatırım size göre değil demektir. Hemen borsayı bırakın ve uzaklaşın.
Çünkü borsada kazananlar uzun vadeli yatırım yapabilen, disiplinli olarak aldıkları temettüler veya bedelsiz bölünmeler ile hisse senedi miktarını arttıranlardır.
Buradaki yazımda 2014 yılında ev almak yerine TUPRS’a yatırım yapsaydım güncel portföy değerim ne olacaktı detaylıca anlatmıştım. Yazımda borsada uzun vade yatırımın ne kadar karlı olduğunu göstermeyi amaçlamıştım. Yazıyı yazdığım 7 Şubat 2019 tarihinde 4858 Lot hissem 684.978 TL ediyormuş. Bugün ise TUPRS günü 148.80 TL’den kapattı. Bugün itibarıyla portföyümün değeri 722.870 TL olacaktı 🙂
Bu yüzden daima borsada uzun vade, uzun vade, uzun vade. Kısa yoldan ne kazanırsam kardır diyorsanız gidin iddaa, loto, altılı vs. oynayın ama borsaya bulaşmayın.
Borsada küçük yatırımcı neden kaybediyor umarım anlamışsınızdır ve uzun vadeli yatırım yapmaya karar vermişsinizdir. Yazımızı beğendiyseniz yorumlarınızı bekliyoruz. Geliştirilmesi gereken noktaları, eklemek istediklerinizi bize yorumlar kısmından iletebilirsiniz.
